Wielcy giżycczanie

ARMIA KRAJOWA (AK) była konspiracyjną organizacją wojskową. Działała w okresie okupacji niemieckiej i sowieckiej w latach 1939-1945 na obszarze Państwa Polskiego w granicach RP sprzed 1 września 1939. Organizacja powstała w wyniku przekształcenia się powołanej 27 września 1939 r. Służby Zwycięstwu Polski (SZP) w utworzony 13 listopada 1939 r. Związek Walki Zbrojnej (ZWZ). 14 lutego 1942 r. rozkazem Naczelnego Wodza Sił Zbrojnych gen. Władysława Sikorskiego ZWZ został przemianowany na Armię Krajową (AK).

AK podlegała Naczelnemu Wodzowi i Rządowi RP na Uchodźstwie i stanowiła integralną część Sił Zbrojnych RP. Po zakończeniu wojny żołnierze AK byli prześladowani i szykanowani ze strony władz PRL. Wielu z nich zostało skazanych na niesprawiedliwe wyroki, w tym także na karę śmierci.

W marcu 1990 r. zawiązano Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowejzrzeszający członków AK i innych organizacji zbrojnych, walczących o odzyskanie niepodległości Polski, podporządkowanych w czasie II wojny światowej emigracyjnemuRządowi RP.

Niemal równocześnie powstało giżyckie koło tej organizacji. Deklaracje członkowskie złożyło wówczas 115 byłych żołnierzy AK mieszkających w powiecie giżyckim. Pierwszym prezesem Koła w Giżycku został Romuald Andrzejewski, pseudonim „Raczek”, a po nim (1993 r.) Stefan Ejsmont, pseudonim „Wir”, „Mars”. W 1999 r. prezesem Koła został Andrzej Lessman pseudonim „Konar”. Giżyccy AK-owcy 3 maja 1992 r. otrzymali sztandar ufundowany ze składek członków Koła, żołnierzy Garnizonu Giżycko, władz samorządowych, zakładów pracy oraz mieszkańców miasta.

Od początku giżyccy AK-owcy i Sybiracy aktywnie uczestniczą w życiu społeczno – patriotycznym miasta. Swoimi działaniami krzewią wśród młodzieży i mieszkańców Giżycka idee, zawarte w statutach swoich organizacji. Dzięki ich trosce o zachowanie pamięci o towarzyszach walki i niedoli, wzniesiono na cmentarzu komunalnym Krzyż Katyński (1990 r.) oraz obelisk upamiętniający żołnierzy AK i Sybiraków (1998 r.), a także nadano nazwę(2018 r.) skwerowi położonemu w sąsiedztwie pomnika Żołnierzy AK i Sybiraków - „Skwer im. Żołnierzy AK i Zesłańców Sybiru”.

Więcej informacji: ak.gizycko.pl
  

Foto: archiwum organizacji
 

ZWIĄZEK SYBIRAKÓW - organizacja utworzona w 1928 r. zrzeszająca byłych zesłańców, których powszechnie nazywano Sybirakami. Misją Związku jest troska o utrwalenie w świadomości Polaków tragedii represji polskiego narodu, spowodowanych przez carską Rosję, a później Związek Sowiecki.

Po wybuchu II wojny światowej Związek zawiesił działalność, a po 1945 r. jego funkcjonowanie było niemożliwe ze względów politycznych. Reaktywacja nastąpiła dopiero w grudniu 1988 r. W sierpniu 1988 r. w środowisku giżyckich zesłańców zawiązała się grupa inicjatywna w składzie: Stanisław Mazur, Rajmund Pakulnis, Michał Jasudowicz, Wincenty Czywil, Jerzy Andrzejczuk, Ewa Drewnikowska oraz Jadwiga Stankiewicz, dążąca do utworzenia lokalnego Koła Związku Sybiraków.

Na pierwsze spotkanie 23 marca 1989 r. przybyło ponad 400 Sybiraków. Powstanie giżyckiego Koła Związku Sybiraków zostało usankcjonowane 23 czerwca 1989 r. uchwałą Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Związku Sybiraków w Suwałkach.

Kolejnymi prezesami Koła byli: Stanisław Mazur, Rajmund Pakulnis, Henryk Dawsiewicz, Bohdan Kościukiewicz, Piotr Suchocki, (od 2006 r.) Michał Jasudowicz. Giżyckie Koło Związku Sybiraków zrzesza 112 Sybiraków (lipiec 2018 r.)

Od początku giżyccy AK-owcy i Sybiracy aktywnie uczestniczą w życiu społeczno – patriotycznym miasta. Swoimi działaniami krzewią wśród młodzieży i mieszkańców Giżycka idee, zawarte w statutach swoich organizacji. Dzięki ich trosce o zachowanie pamięci o towarzyszach walki i niedoli, wzniesiono na cmentarzu komunalnym Krzyż Katyński (1990 r.) oraz obelisk upamiętniający żołnierzy AK i Sybiraków (1998 r.), a także nadano nazwę(2018 r.) skwerowi położonemu w sąsiedztwie pomnika Żołnierzy AK i Sybiraków - „Skwer im. Żołnierzy AK i Zesłańców Sybiru”.

Więcej informacji: sybiracy.gizycko.pl

 

Foto: archiwum Związku